سابقه و هدف: با توجه رشد تکنولوژی‌های مرتبط با هوش مصنوعی در خودرو‌های هوشمند، وجود یک ابزار جهت اندازه گیری تعامل بین رانندگان و خودروهای هوشمند ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین روایی، پایایی و انطباق فرهنگی نسخه فارسی پرسشنامه تعامل و وابستگی انسان و ماشین جهت اندازه گیری میزان تعامل بین راننده- خودرو در ایران انجام شد.

مواد و روش‌ها: پس از کسب اجازه، ترجمه مفهومی و بررسی روایی صوری و محتوا، قابلیت تکرار‌پذیری و سازگاری درونی توسط 30 نفر از خبرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با بهره‌گیری از تحلیل‌های عاملی تاییدی و اکتشافی بر روی داده‌های جمع‌آوری شده از 312 راننده ایرانی، روایی سازه پرسشنامه بررسی شد.

یافته‌ها: ساختار نهایی پرسشنامه شامل 28 گویه در 7 بعد اصلی با روایی و پایایی قابل قبول (73/0 α=و87/0ICC=) استخراج شد. این ابعاد عبارت بودند از: قدرت، تعارض، وابستگی متقابل در شرایط تصمیم‌گیری، وابستگی متقابل در نتیجه تصمیم‌گیری، وابستگی متقابل آینده، اطمینان اطلاعات سیستم به انسان و اطمینان اطلاعات انسان به سیستم. میانگین نمره‌ی تأثیر، نسبت روایی محتوایی (CVR) و شاخص روایی محتوایی (CVI) پرسشنامه نهایی به‌ترتیب برابر با 77/3، 88/0 و 95/0 به دست آمد.

نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه تعامل و وابستگی انسان-ماشین دارای روایی و پایایی قابل قبول بوده و ساختار چندبعدی آن به‌خوبی ابعاد نظریه وابستگی متقابل را منعکس می‌کند. ابزار توسعه‌یافته می‌تواند به عنوان یک ابزار معتبر برای ارزیابی تعامل و همکاری میان راننده و خودروهای هوشمند در مطالعات آتی مورد استفاده قرار گیرد.