زمینه و هدف: سیستم تهویه صنعتی و غبارگیرهای تلفیقی از راهکارهای مؤثر فنی کاهش ذرات منتشره در محیط کار و محیط فرآیندهای معدنی هستند. این مطالعه باهدف طراحی، اجرا و ارزیابی سیستم تهویه موضعی و غبارگیرهای واحد خردایش یک شرکت تولیدی به منظور کاهش انتشار ذرات سیلیس، کک وکربورسیلیسیوم انجام گرفت.

روش بررسی: پس از بررسی میدانی فرایندها و منابع آلودگی، سیستم تهویه موضعی بر اساس استاندارد و راهنماهای موجود، طراحی و اجرا شد. به منظور کنترل ذرات جمع‌آوری شده از چهارسیکلون و طرح جدیدی از اسکرابر استفاده شد. پس از راه‌اندازی سیستم اثربخشی آن در کاهش مواجهه کارکنان، انتشار در داخل محیط کارگاه و کنترل ذرات انتشاریافته در محیط‌زیست مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته ها: نتایج آزمون آماری تفاوت معناداری بین غلظت ذرات در دو حالت خاموش و روشن بودن سیستم تهویه نشان داد (05/0 P_value <). طرح سیستم اجراشده به صورت میانگین مواجهه فردی با آلاینده‌ها را 01/93 درصد و انتشار محیطی را 64/64 درصد کاهش داده است. همچنین میانگین بازده جمع‌آوری ذرات توسط سیکلون و اسکرابر مه پاش به ترتیب 2/94 درصد و 05/59 درصد و به صورت تلفیقی4/97 درصد بود. نتایج سنجش پارامترهای سیستم تهویه نشانگر تطابق خوب آن‌ها با مقادیر طراحی‌شده بود.

نتیجه گیری: اجرای سیستم تهویه و غبارگیرهای تلفیقی در صنایعی که دارای محدودیت‌های مالی و فنی جهت اصلاح، تغییر فرایند و دستگاه‌ها هستند گزینه مناسبی است. این روش از طرفی با دستیابی به استانداردهای بهداشتی و زیست‌محیطی منجر به رفع مشکلات مربوطه شده و با بازیافت آلاینده و کاهش هزینه استهلاک تجهیزات، اجرای این طرح‌ها را از لحاظ اقتصادی توجیه می‌نماید.